دین‌های متعددی در سطح جهان وجود دارد، حال این سوال مطرح است، که کدامیک از این‌ها بر حق هستند، و با چه ملاکی باید حق بودن آنها را سنجید!؟ از این‌رو در این نوشتار به معیارهایی اشاره می‌شود، که به خوبی می‌توان ادیان را با آنها تحلیل کرد و صحیح بودن هر کدام را تشخیص داد.
برای هر انسان جویای حقیقتی این سوال مطرح است که از میان ادیان موجود در کره خاکی، کدامیک برحق بوده و انسان را به مسیر درست هدایت می‌کند تا انسان به کمالات خویش راه یابد؟
برای پاسخ به این سوال و شناخت دین کامل باید به سه نکته توجه داشت:
یک) گزینه‌های اصلی یک دین، نباید تعارضی با عقل داشته باشد، گرچه عقل نمی‌تواند تمام جزئیات یک دین را تحلیل کند و بفهمد؛ ولی با این وجود می‌تواند اصول اعتقادات یک دین را بسنجد و صحیح یا نادرست بودن آنان را بفهمد. به عنوان مثال عقل نمی‌تواند جزئیات قیامت را درک کند، ولی می‌تواند اثبات کند باید قیامتی وجود داشته باشد، تا تفاوتی بین افراد خوب و گناه‌کار باشد، و گرنه عالم هستی ناقص است.[1]
دوم) چون ادیان الهی از سوی خداوند متعال برای هدایت بشریت آمده‌اند، نباید تحریفی در آنان انجام گیرد، زیرا که تحریف سبب می‌شود یک دین از اهدافی که داشته است دور گردد و دستورات الهی به طور صحیح به ما نرسد.
سوم) نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که یک دین، باید دارای جامعیت باشد و در تمام حوزه‌های زندگی انسان اصولی را بیان کرده و انسان را هدایت کند و الا نمی‌تواند انسان را به کمالات خویش برساند.
با توجه به این سه نکته، ادیان الهی(مسیحی، یهودی، اسلام) رایج دنیا را مورد تحلیل قرار می‌دهیم تا مشخص شود که کدامیک از این سه دین برحق هستند.
در کتابهای یهودیان(تورات) و مسیحیان(انجیل) مطالبی بیان شده است که با عقل سازگاری ندارد، به عنوان مثال در تورات خدا به صورت انسانی معرفی شده که راه می‌رود، آواز می‌خواند، دروغ‌گو و فریب‌کار است؛ زیرا به آدم گفته است که اگر از درخت نیک و بد بخورد خواهد مُرد، ولی بعدا آدم و حوا از میوه آن درخت خوردند و نه تنها نمردند، بلکه به نیک و بد هم آشنا شدند.[2] و یا در دین مسیحیت، تَثلیث یا سه‌گانه‌باوری یکی از اعتقادات بنیادین مسیحیت است، بر اساس این اعتقاد، خدای یگانه در سه شخص خدای پدر، خدای پسر(که در عیسی مسیح تجسم پیدا کرد) و خدای روح‌القدس وجود دارد، حال آن‌که عقل این موارد را رد می‌کند، زیرا خدای متعال هیچ‌گاه بندگانش را فریب نمی‌دهد، و از سوی دیگر عقل تأکید می‌کند که خدا باید یکی باشد.[3]
از سوی دیگر، کتابهای این ادیان دارای نسخه‌های مختلفی است و گاه با یکدیگر تعارض دارند، به عنوان مثال تورات، دارای سه نسخه است: نسخه عبرانی که نزد یهود و علمای پرتستان معتبر است، نسخه سامری که نزد سامریین(طائفه دیگری از بنی اسرائیل) معتبر است، نسخه یونانی که علمای مسیحی غیر پرتستان آن‌را معتبر می‌شمارند. و یا در مسیحیت چهار نوع انجیل وجود دارد «انجیل متی» ، «انجیل مرقس» ، «انجیل لوقا» ، «انجیل یوحنا».
اما بر خلاف این دو آیین، دین اسلام، تمام سه ویژگی‌ای که بیان شد را داراست، به عنوان مثال، تمام اصول آن عقلائی است، و عقل آن را تأیید می‌کند و حتی در قرآن تأکید شده است که یک مسلمان باید اهل تعقل و تفکر باشد، و باید اصول دین خویش را بدون تقلید از دیگران، با اندیشه و فکر خویش به دست بیاورد، بر خلاف مسیحیت که می‌گوید: «ایمان بیاور تا بفهمی»[4] و از سوی دیگر، تمام مسلمانان جهان، به این اندیشه قائل هستند که کتاب‌شان «قرآن مجید» هیچ‌گاه تحریف نشده است، بلکه همان قرآنی که به پیامبر خاتم محمد مصطفی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نازل شده است اکنون بدون کم و کاست در دست مسلمانان است. و آخرین نکته جامعیت و برتری مفاهیم دینی اسلام نسبت به این ادیان است که جا دارد با مقایسه‌ای بین محتوای متون مقدس دین اسلام و محتوای ادیان دیگر صورت گیرد و در آن صورت برتری و جامعیت تعالیم دینی اسلام در ابواب اعتقادی، توحید و صفات خداوند، و اخلاق فردی و اجتماعی، حقوق، اقتصاد، سیاست و حکومت و ... آشکار و روشن شود.
دلایل دیگری نیز وجود دارد که اندیشمندان به آن اشاره کرده‌اند، که جا دارد جویندگان حقیقت برای پی‌بردن به آنان به کتبی که نوشته شده است رجوع کنند[5] به عنوان، مثال می‌توان از خاتمیت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نام برد، بر خلاف دیگر ادیان که پیامبرشان هیچ‌گاه ادعای خاتمیت نداشته‌اند بلکه به نوعی؛ بشارت به ظهور پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را به پیروان خود داده‌اند.
_________________________________________________
پی‌نوشت
[1]. برای ضرورت قیامت رجوع کنید به«آخرت چرا؟ جهم چرا؟»
[2]. تورات، سفر پیدایش، باب دوم و سوم.
[3]. رجوع کنید به « بدون شک خدا یکی است»
[4]. اگوسیتن کشیش ایتالیایی، این شعار را در مسیحی رواج داد تا به نحوی، در مقابل کسانی که تثلیث مسیحیت را با عقل در تضاد می‌دیدند،پاسخی داشته باشد، برای بررسی این مطلب رجوع کنید به« آیا این سخن که «ایمان بیاور تا بفهمی» درست است؟»
[5]. برای اطلاع بر حقانیت اسلام بر دیگر ادیان رجوع کنید به کتاب، راه سعادت نوشته علامه شعرانی(رضوان‌الله‌علیه)
